Variatie in je slagen

Dit heb je vast wel eens vaker gehoord als tip vanaf de zijlijn. Je speelt een wedstrijd en die dreigt slecht voor je af te lopen. Voorzover toegestaan natuurlijk, maar van je teamgenoten zul je ongetwijfeld goed bedoelde tips krijgen. Eén daarvan kan zijn dat je meer gevarieerd moet spelen.

Wat kun je doen? Je kan de ballen harder gaan slaan. Dit zal de druk op je tegenstander verhogen, maar een grote kans dat dit meer punten kost dan oplevert. Je kan ook juist iets minder hard slaan. Als het ware een nivootje terug, een versnelling omlaag. Dit spreekt minder aan bij spelers, zo ook bij je tegenstander. Het kan heel goed wezen dat hij de ballen nu iets gaat onderschatten en ze eerder wil afmaken. En daarbij sneller een fout gaat maken. Denk er maar eens over na: tennis bevat soms vreemde processen en in een hoofd van een speler gebeuren soms ook onvoorspelbare dingen. De tegenstander kan denken dat de wedstrijd minder spectaculair wordt en dit wil voorkomen door zelf meer vuurwerk in de slagen gooien en daarbij te ver gaat. Het belangrijkste is dat het ritme in ieder geval veranderd is, en dat is altijd in je voordeel omdat je op het punt stond te verliezen!

Je kan ook op geschikte momenten een 'luie' slag produceren. Niet een dropshot maar een vlakke slag die royaal over het net is maar die kort valt en waar geen enkele snelheid in zit. Je tegenstander moet er heen lopen vanaf de baseline. Het oogt als een kans en lokt misschien een te riskante slag uit bij je opponent.
Hij wordt uit zijn ritme gehaald en wil graag het ritme behouden door er weer snelheid in te leggen.

Een goede variatie is misleidend. Je tegenstander moet eigenlijk niet in de gaten hebben dat je zachter slaat of opzettelijk te kort slaat. Als je opzichtig heel zachte ballen slaat dan is het duidelijk voor hem: je probeert hem van zijn stuk te brengen door te variëren en hij gaat je laten zien dat dit niet gaat lukken. Sus hem dus in slaap, doe het geleidelijk. Het moet lijken alsof er niets is veranderd.

Hopelijk gaat dit je helpen als je een keer aan de verliezende hand bent. Je tegenstander vindt het goed zo en heeft het liefst dat er op dezelfde manier doorgespeeld wordt. Jij werkt daar niet aan mee.
Belangrijk: nooit meewerken aan het spel dat je tegenstander prefereert.

Mentaliteit is ook belangrijk

Uiteraard is mentaliteit belangrijk, maar hoe belangrijk?

In tenniswedstrijden wordt op een bepaald moment of door een bepaald onderdeel het verschil gemaakt. Als de tegenstander net zo goed als jij en het blijft de hele wedstrijd spannend dan kan het wel eens heel goed zijn dat de beslissing uiteindelijk valt door het verschil in wedstrijdinstelling, mentaliteit, karakter of hoe je het ook wilt noemen.

Er zijn spelers die willen liever winnen dan verliezen. logisch toch? Er zijn spelers die willen winnen en er zijn spelers die willen niet verliezen. En daarboven is er nog een laagje van spelers die koste wat het kost niet willen verliezen. Zij doen er alles aan om de partij, hoe lang hij ook duurt en hoe slecht het soms ook is, naar zich toe te trekken. Want winnen vergoedt veel. De combinatie slecht spelen en verliezen is het ergste wat een fanatieke tennisser kan overkomen. Dus moet er in ieder geval gewonnen worden.

Wil jij koste wat het kost winnen? En wat is dat eigenlijk, en kan je dat leren? Volgens mij is het iets wat in je zit maar wat er misschien niet altijd uit komt. Verlies je veel spannende wedstrijden en kun je daar nog dagenlang van balen,dan heb ik het idee dat je een winnaar bent, met de juiste mentaliteit, maar dat in de praktijk dit mislukt om wat voor reden dan ook.

Bij 2-2 in de eerste set slaat iedereen (bijna iedereen) goede ballen, en maakt iedereen de juiste keuzes, en is iedereen snel op de beentjes. Wanneer het bij het einde van de wedstrijd ook nog gelijk staat, komt het vaak op mentaliteit aan.

Opvallend is dat (winnaars-)mentaliteit niets met intelligentie te maken heeft. Slimme jongens kunnen ineens afhaken, door de kluts kwijt te raken. Het vertoonde spel wordt er vaak niet beter op. Toch maakt zich iets meester van de speler. Een oerdrift om te overleven. Wat er ook gebeurt, die bal moet er overheen.

Zijn het vaak de betere tennissers die dan de wedstrijd naar zich toe trekken. Ja en nee. Ja, omdat ze winnen en blijkbaar iets meer aspecten bezitten die nodig zijn om te kunnen winnen. Nee, want het was bijvoorbeeld een spannende wedstrijd waarin het verschil enkele puntjes was.

Wat kun je doen om mentaal sterker te worden? Je kunt om te beginnen er van uitgaan dat in elke wedstrijd je momenten tegen komt dat je aan de bak moet. De ene keer zal het zwaarder zijn dan de andere keer.
Een spannende wedstrijd naar je toe halen gaat nooit van een leien dakje, maar als je hem binnenhaalt geeft dat zeer veel voldoening. Blijf bij de les. Het is verleidelijk om af te haken want het is zwaar. Focus je op elk punt afzonderlijk. Denk niet aan de uitslag van de wedstrijd, die komt er vanzelf. Het enige waar je echt invloed op hebt is het eerstvolgende punt. Dus niet het vorige, want dat is gespeeld. Streep dus alles weg wat niet belangrijk is: het verleden en de toekomst en leg je volledig toe op dat ene punt: de rallye die er aankomt of al bezig is. Die moet je binnenhalen. Hoe dan ook.

Geef ook geen informatie aan je tegenstander. Laat geen frustraties blijken of dat je ontzettend blij bent met een netroller. Laat hem maar mooi in het ongewisse. Daar kan je na de wedstrijd wel over babbelen.
Kortom, ga er met de volledige 100% voor en zie hoever je komt!

Waarom loopt mijn forehand niet? (of backhand)

Ervan uitgaande dat je geen wereldtopper bent zal het je wel eens gebeuren dat je forehand niet loopt zoals je gehoopt had. Je doet alles hetzelfde als de laatste keer; toen vlogen de ballen van je racket, nu gaat het niet goed. Hoe kan dit? Of belangrijker, hoe lossen we dit op.

Eerst moet je wel vaststellen wat je eigenlijk van je zelf mag verwachten. Heb je altijd een sterke forehand (voor het gemak bekijken we de forehand) als je je wedstrijden speelt. Of baseer je de verwachtingen op die ene wedstrijd waarin je boven je zelf uit steeg. Oftewel: wat is je ondergrens, wat is je gemiddelde en wat is je topnivo?

Je huidige slagen vergelijken met je top is niet reeel. Eerlijker is wanneer je huidige spel vergelijkt met je gemiddelde nivo. Als de wedstrijd daarom vraagt zou je eigenlijk boven het gemiddelde uit moeten kunnen stijgen. Lukt dat niet, dan is het inderdaad niet goed.
Als een forehand niet loopt, dan doe je iets niet goed. Die zekerheid heb je. Het is soms erg moeilijk aan te geven waar het aan ligt. Je kent alle 'tips en truuks' (schouder indraaien, gewicht op de voorvoet etc), maar als je die allemaal bewust toepast, wordt het niets.
Het grappige is dat wanneer je in vorm bent en geweldige forehands produceert, je alle tips en truuks onbewust wel hebt toegepast! Het lijkt dan allemaal vanzelf te gaan.

Zoals gezegd, het is moeilijk aan te geven waar het precies aan ligt. Bijvoorbeeld: je slagen missen tempo. Een persoon naast de baan ziet dat je niet je gewicht in de slag legt. Je probeert dit te corrigeren door nadrukkelijk het gewicht er in te gooien. Het helpt niet echt want je slaat daardoor verkrampt. De echte oorzaak zou kunnen zijn dat je teveel de bal naast je raakt, ipv vóór je. Als je de bal eerder raakt dan is het gemakkelijker om je gewicht er in te gooien. Sterker nog, je moet wel! Het is een logisch gevolg van je timing.

Zo zijn er heel veel oplossingen waar je niet direkt aan denkt bij een probleem.
Een tennisslag is een aaneenschakeling van kleine segmentjes die zo naadloos in elkaar overgaan dat een hapering in een van de onderdelen grote gevolgen heeft voor de totale uitvoering. De kunst is te kunnen ontdekken waar het eigenlijke probleem zit.
Wanneer je forehand eens niet loopt, probeer uit te zoeken waar het misgaat. Sla eens een uurtje tegen een tennismuur. Maak je overigens ook niet te druk. Uiteindelijk moet de slag gedachtenloos geslagen kunnen worden, dus niet te veel over nadenken, want dat belemmert ook een vloeiende uitvoering.

Wat je kan doen als je niet tevreden bent met je slag is een oefenpartijtje te spelen waar je alle reserves overboord gooit en je gewoon probeert om echt zo hard mogelijk te slaan, niets meer en niets minder. Vergeet even de punten en de score, dan alle ballen maar tegen het hek. Haal het uiterste uit je lichaam en ga ervoor. Waarschijnlijk sla je heel veel strakke winners! Dit is zo gek, maar het gebeurt.
Waarom wil het dan wel, en zodra je echt speelt om punten gaat er direkt een grauwsluier over heen en speel je de slagen zonder tempo en zijn de problemen weer terug.
Ik denk dat het komt dat je de ene keer met het verstand speelt en de andere keer vanuit je hart, ziel en zaligheid waarbij alle spanningen en blokkades helemaal weg zijn.

Dus de volgende wedstrijd gewoon helemaal los gaan? Ja, eigenlijk wel, maar een echte wedstrijd vraagt toch meer dan proberen vele winners te slaan. Helaas, of niet, gaat het nog steeds grotendeels om het beperken van fouten. Maar goed, die kun je weer afdwingen bij je tegenstander door hem te bestoken met snoeiharde forehands.

Wat is een goede forehand?

Goede forehands zijn natuurlijk te zien bij topwedstrijden, maar ook zijn er clubspelers die goede forehands hebben.
Je moet je overigens niet blind staren op de speler die ontzettend hard kan slaan vanaf de baseline. Wanneer de helft uitgeslagen worden is het helemaal niet zo'n goede slag. Maar dat wist je al, toch?

Waaraan moet een goede forehand voldoen? Dan kom je eigenlijk uit op 3 hoofdzaken.
Een forehand moet dominant (kunnen) zijn. Als de situatie er om vraagt moet je een harde bal kunnen slaan. Of gewoon een stevige forehand om je tegenstander onder druk te zetten en te houden.

Het tweede aspect waar een goede forehand aan moet voldoen is de vastheid. Oftewel, na de 4e of 5e forehand mag de bal niet in het net liggen. Je moet er in principe honderden achter elkaar kunnen slaan. Weliswaar niet altijd in combinatie met dominantie, want dat verhoogt de foutenkans, maar gewoon de bal rustig diep kunnen slaan, plusminus 2 á 3 meter van de baseline.

Het laatste aspect is dat bovenstaande punten eenvoudig en soepel uitgevoerd kunnen worden. In andere woorden, je moet het uren kunnen volhouden. Je slag moet niet ingewikkeld zijn en veel energie kosten en bijvoorbeeld je speelarm te veel belasten. Gaat er veel energie verloren dan kun je op een gegeven moment niet meer dominant wezen of veel ballen terugbrengen, ondanks dat je misschien een goede conditie hebt.

De genoemde punten hebben ook allemaal met elkaar te maken zoals je waarschijnlijk al in de gaten hebt.
Sla je hard en probeer je dominant te zijn, zal dit ten koste kunnen gaan van de vastheid. En als je na een uur spelen een vermoeide speelarm krijgt waardoor je niet meer hard kan slaan dan moge het ook duidelijk zijn dat alle aspecten van belang zijn.

De goede (club)spelers voldoen aan alle aspecten. Bij elke club kom je ook spelers tegen die slechts één of twee aspecten beheersen. Meestal kom je spelers tegen die twee van de vereiste eigenschappen bezitten:
die bijvoorbeeld heel vast zijn maar geen wapen hebben(de terugbrengers). Ze kunnen bij wijze van spreken uren doortennissen en worden niet moe van hun slagen.

Of de hardhitter die teveel fouten maakt. Het laatstgenoemde type speler beroept zich vaak op het feit dat ze op TV ook ontzettend hard slaan. Het grote verschil is echter dat de spelers op TV niet fout slaan (vastheid), maar dat wordt gemakshalve maar even vergeten.
Ze lijken risico's te nemen maar dat is niet zo. Top-spelers kunnen een lange rallye met harde scherpe slagen spelen omdat ze dat beheersen.

Waar moet je aan werken? In principe aan alle 3 aspecten. Je doel moet zijn om dominant te spelen en daarbij de vastheid als leidraad te nemen. Maak je teveel fouten, dan moet je minder scherp slaan.

Andersom kun je het ook benaderen. Maak geen fouten, maar probeer zo scherp mogelijk te spelen.
Sla gewoon ballen waarvan je vrijwel zeker bent dat ze goed zullen zijn met de maximale dominantie.
Overigens is het raadzaam zo nu en dan juist geen harde slagen te produceren. Variatie is altijd goed. Waar het hier om gaat is dat als het nodig is dat je wel een harde forehand kan produceren. Die dan ook in is, en je lichamelijk niet sloopt.

Een slag moet gemakkelijk en soepel verlopen. Heel belangrijk natuurlijk. Soms speel je meer dan 2 uren. Elke energie die je kan besparen is een voordeel. En het leuke is: een soepele slag levert je ook nog meer power op.
Als je geen harde forehand hebt moet je de oplossing nooit zoeken in het inbrengen van meer lichaamspower.

In principe gaat het om het overbrengen van snelheid van het racketblad naar de bal. Dus hoe sneller het racketblad, hoe sneller de bal. Meer is het niet. En echte snelheid krijg je door een soepele beweging. Gebruik de zwaartekracht en de zwaaikracht. Dus laat het racket 'vallen' in de achterzwaai en stop nooit tijdens de slag.
Soms zie je mensen het racket bij de achterzwaai stil houden tot het moment daar is dat er geslagen moet worden. Dat kost kracht.
Je moet eerst het racket al afremmen om te stoppen, daarna moet je het racket toch even tillen met een bijna gestrekte arm en wachten tot de bal er aan komt. Daarna moet je de beweging weer starten want de bal moet ook geslagen worden.

En omdat je forehands dan de echte power missen ga je teveel extra's toevoegen. Waarschijnlijk komt er nog een redelijk forehand uit, maar echt een lekker gevoel zul je nooit hebben.
Want een perfecte forehand (we hebben hem allemaal wel eens geslagen) voelt zo goed! Je doet bijna niks en de bal vliegt als een raket van je racket! Zo moest het altijd zijn. Dat kan, als je hem altijd zo slaat. Maar hoe deze toevalstreffer tot stand kwam weet men vaak niet meer.

Ach, zo is er altijd wel een goede reden om snel weer een tennisafspraak te maken en uit te vinden hoe je een heerlijke forehand kunt slaan.
De perfecte forehand zit in je, het moet er alleen even uit!

Reageren op dubieuze situaties zoals bal in of bal uit.

Je hebt het allemaal wel eens meegemaakt. Je slaat een superbal maar je tegenstander ziet hem uit. Het is trouwens zelden andersom, dat je tegenstander een bal ingeeft in jouw voordeel die jij uit zag, maar dit terzijde.
Het gaat er nu niet om hoe dit probleem op te lossen. Ik neem aan dat je weet dat je in zulke gevallen een let moet doen. Hoe zeer je ook overtuigd bent dat je bal in was, voor je tegenstander geldt vermoedelijk hetzelfde. Als de sfeer in de wedstrijd goed is en je hebt geen reden om aan te nemen dat je tegenstander oneerlijk is dan moet je gewoon de rallye overnieuw spelen.

Maar in het heetst van de strijd en aangezien beide spelers willen winnen zal een van beide voet bij stuk willen houden. Op zulke momenten kan de ware aard wel eens boven komen, en op zich is er niets mis mee om voor je zelf op te komen. Wees wel eerlijk, ondanks dat het een heel belangrijk punt kan wezen.
Je kunt beter eerlijk verliezen, dan oneerlijk winnen. Dus blijf eerlijk, gewoon doen, ondanks dat je weet dat je tegenstander dat niet is. Je stapt dan altijd als winnaar van de baan.

Okee, we gaan verder, er wordt een let gespeeld, maar je hebt het gevoel dat je benadeeld bent. Dat kan gebeuren, maar daar moet je je overheen zetten, en zeker niet op terugkomen nadat je het punt daarna hebt verspeeld. Dit hoort erbij.
Raak niet overstuur, zet er een dikke streep onder en ga verder. Klinkt eenvoudig, en dat is het eigenlijk ook.

Federer verafschuwt het hawkeye-systeem (elektronisch registratie systeem om te bepalen of een geslagen bal in of uit was). Ik heb me heel vaak afgevraagd waarom. Het is toch een heel eerlijk systeem waarbij elke discussie over uit- en in ballen uitgesloten wordt? Dat is waar, maar als je op het spel van Federer let zie je dat hij zich door niets laat verstoren. Ook niet door dubieuze calls van lijnrechters.
Bij zijn tegenstanders wil dit wel eens anders zijn. Door het hawkeye-systeem is er geen reden meer om je op te winden over calls. Iets wat Federer al onder controle had en zijn tegenstanders vaak niet. Dus eigenlijk kan je zeggen dat Federer benadeelt is door de invoering van dit systeem. Maar goed, het blijft wel eerlijk. In is in en uit is uit.

Oja, en dit nog. Ondanks het feit dat het een dubieus punt heel belangrijk kan zijn, gaat het toch maar om één punt. Dat kan nooit de wedstrijd alleen bepalen toch? Hoe je er mee omgaat heeft daarna veel meer invloed. Neem je voor om na elke dubieuze situatie er sterker uit te komen en niet in de slachtofferrol te vallen.
En sterker hoeft niet het resultaat te zijn dat je alle dubieuze ballen naar je 'toegetrokken' hebt.

Vergeet niet dat de meest fanatieke discussieerder het minste zelfvertrouwen heeft. Het bewuste punt is blijkbaar zo belangrijk voor hem dat hij er alles aan doet om het te bemachtigen, soms ten koste van de sfeer in de wedstrijd en zelfs na afloop van de match. In andere woorden, wie met alle geweld het punt wil hebben zit het minst goed in de wedstrijd!

Wat te doen bij 4-4 in de 3e set?

Nou om te beginnen is er geen reden om in paniek te raken. Tot nu toe heb je het goed gedaan, ervan uitgaande dat je tegenstander van gelijke sterkte is tenminste!

Hoe stap je in deze situatie als winnaar van de baan? Het is zaak om dingen niet ineens te gaan veranderen. Je moet wel de puntjes op de i zetten. Daarmee bedoel ik dat je geen onnodige fouten (meer) maakt door bijvoorbeeld concentratieverlies. Ook moet je geen ballen slaan die een verhoogd risico hebben. Druk zetten is prima, maar de kans op de fout moet beperkt blijven.  Je moet ook niet afwachtend blijven spelen, je tegenstander zal profiteren en het initiatief nemen.

Sla ballen waarvan je zeker weet 'dat kan ik!'. Sla ze cross, sla ze rustig, sla ze op de meest logische plaats, en dat is dan vaak weer cross. Een korte bal is ook prima, maar sla deze niet met het doel om direkt het punt te maken. Sla de korte bal om je tegenstander uit te dagen een moeilijke winner te slaan. Doet hij dat, dan is dat knap, maar er is een redelijke kans dat hij fout slaat, en dan is het punt binnen. Ga er echter vanuit dat je tegenstander niet de fout wil maken, en dat je de bal terugkrijgt. En als het goed is heb je daar de kansen.
Tegenstander bij het net, jij mag slaan. Alle opties liggen open, en hier moet je de juiste dingen doen.

Vanaf 4-4 is nu zeker elk punt goud waard en zo moet je er mee omgaan.
Maak niet zelf de fouten om te beginnen. Probeer niet vanuit het achterveld te scoren als daar niet de gelegenheid voor is. Alleen als de kans er ligt moet je er voor gaan en dan bedoel ik niet de winner, maar de approach shot.

Blijf goed lopen en soepel slaan. Dit is soms moeilijk omdat er toch spanning op zit. Beslis om percentage tennis te spelen. Sla naar de zwakke plekken van je tegenstander. Maak het niet te gemakkelijk voor je opponent. Hij zal mee gaan in je spel of voor de aanval gaan. Speel verstandig en zorg dat je scherp en alert bent, want vermoedelijk moet je een aantal ballen halen die cruciaal zijn voor de afloop.

Eigenlijk zou je dit spel de hele wedstrijd moeten doen. Vermoedelijk was het dan nooit 1-1 en 4-4 geworden en had je het al in 2 sets afgemaakt.

Tip: zorg dat je het eerste punt maakt van de game. het geeft je vleugels en de tegenstander niet. Hij heeft zijn eerste teleurstelling

Slotopmerking: je krijgt het in deze fase niet kado, dus je zult iets moeten laten zien. Afwachten, hopen op fouten is niet goed. Je moet initiatief durven tonen, maar doe dat goed. Initiatief is niet de 'onmogelijke wereldbal' willen slaan, maar verstandig je tegenstander onder druk zetten.